Bàn Mổ Là Gì? Cấu Tạo, Chức Năng Và Phân Loại Phổ Biến

Bàn Mổ Là Gì? Cấu Tạo, Chức Năng Và Phân Loại Phổ Biến

Trong lĩnh vực y tế, đặc biệt là môi trường bên trong phòng mổ luôn là khu vực quan trọng cần được đầu tư bài bản, đúng chuẩn và chuyên nghiệp nhất. Đặc biệt, bàn mổ là một thiết bị không thể thiếu và đóng vai trò hỗ trợ trực tiếp cho bác sĩ và ekip phẫu thuật. 

Bàn Mổ Là Gì? Cấu Tạo, Chức Năng Và Phân Loại Phổ Biến

Bàn mổ là thiết bị không thể thiếu trong phòng phẫu - Nguồn:ABES

Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ bàn mổ là gì, cấu tạo ra sao, có những loại nào và cách để lựa chọn được loại bàn mổ phù hợp cho cơ sở y tế của mình. Thông qua bài viết dưới đây, ABES sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thiết bị y tế phòng mổ thiết yếu này. 

Bàn mổ là gì? Khái niệm tổng quan về thiết bị y tế nền tảng

Nói một cách đơn giản, bàn mổ là loại giường hoặc bệ chuyên dụng, được thiết kế đặc biệt để đặt bệnh nhân trong suốt quá trình phẫu thuật. Mục đích chính của bàn mổ là cung cấp một bề mặt ổn định, an toàn và linh hoạt để các bác sĩ phẫu thuật có thể thực hiện các thao tác y khoa một cách chính xác và hiệu quả nhất. 

Bàn Mổ Là Gì? Cấu Tạo, Chức Năng Và Phân Loại Phổ Biến

Bàn mổ giúp cố định bệnh nhân trong suốt quá trình phẫu thuật - Nguồn:ABES

Không giống như các loại giường thông thường, bàn mổ y tế được trang bị hàng loạt các tính năng và cơ chế điều chỉnh phức tạp, cho phép thay đổi vị trí của bệnh nhân theo nhiều góc độ và tư thế khác nhau. Điều này cực kỳ quan trọng vì mỗi loại phẫu thuật, mỗi vị trí cần tiếp cận trên cơ thể bệnh nhân đều yêu cầu một tư thế cụ thể để đảm bảo thuận tiện cho ê kíp mổ và an toàn cho người bệnh. 

Cấu tạo bàn mổ | Sự kết hợp của công nghệ và cơ khí

Cấu tạo bàn mổ là minh chứng cho sự phát triển ngày càng vượt bậc của công nghệ y tế. Mặc dù có nhiều biến thể và mẫu mã khác nhau, nhưng hầu hết các loại thiết bị bàn mổ đều cấu tạo gồm những thành phần cơ bản như sau: 

Mặt bàn (Table top)

Mặt bàn là phần tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân, thường được chia thành nhiều đoạn hoặc một tấm độc lập. Mặt bàn có thể tùy biến điều chỉnh góc độ riêng biệt theo yêu cầu của ca phẫu thuật. 

Mặt bàn mổ thường được chia thành các đoạn phổ biến như sau: 

  • Phần đầu (Head section): Dành cho đầu và cổ bệnh nhân, thường có thể tháo rời hoặc điều chỉnh nghiêng lên/xuống
  • Phần lưng (Back section): Nâng đỡ lưng và vai
  • Phần hông (Seat section): Nơi đặt hông và mông bệnh nhân
  • Phần chân (Led section): Thường được chia thành 2 phần riêng biệt cho mỗi chân, có thể nâng lên/ hạ xuống, gập lại hoặc tháo rời hoàn toàn. 

Chất liệu làm mặt bàn thường là vật liệu composite hoặc hợp kim cao cấp, không gây nhiễu sóng X-quang (radiolucent) để cho phép chụp X-quang hoặc chiếu C-arm trong quá trình phẫu thuật mà không cần di chuyển bệnh nhân. Bề mặt thường được phủ lớp đệm mềm, chống thấm nước, dễ vệ sinh và khử trùng, đồng thời có khả năng phân tán áp lực để tránh loét tì đè cho bệnh nhân trong các ca mổ kéo dài.

Bàn Mổ Là Gì? Cấu Tạo, Chức Năng Và Phân Loại Phổ Biến

Cấu tạo chung của bàn mổ - Nguồn:ABES

Khung bàn (Frame)

Khung bàn là bộ phận chịu lực chính, nâng đỡ toàn bộ mặt bàn và bệnh nhân. Nó được chế tạo từ thép không gỉ cao cấp hoặc hợp kim nhôm, đảm bảo độ bền vững, chống ăn mòn và dễ dàng vệ sinh. Khung bàn cũng là nơi tích hợp các cơ chế điều khiển và hệ thống truyền động. 

Hệ thống điều chỉnh (Adjustment Mechanisms)

Đây là một trong những bộ phận quan trọng nhất của bàn mổ, quyết định tính linh hoạt và đa năng của nó. Hệ thống điều chỉnh cho phép thay đổi tư thế bệnh nhân theo yêu cầu một cách chính xác và nhẹ nhàng. Các cơ chế điều chỉnh phổ biến hiện nay, bao gồm: 

  • Nâng hạ chiều cao (Height Adjustment): Cho phép nâng hoặc hạ toàn bộ mặt bàn để phù hợp với chiều cao của bác sĩ và loại hình phẫu thuật.
  • Nghiêng Trendelenburg và Reverse Trendelenburg: Điều chỉnh độ nghiêng của bàn mổ theo chiều dọc (đầu cao chân thấp hoặc ngược lại) để điều khiển lưu lượng máu hoặc tạo không gian phẫu trường.
  • Nghiêng ngang (Lateral Tilt): Nghiêng bàn mổ sang hai bên (trái hoặc phải) để bộc lỗ rõ hơn các vùng cơ thể cần phẫu thuật. 
  • Dịch chuyển dọc (Longitudinal Slide): Cho phép dịch chuyển toàn bộ mặt bàn theo chiều dọc mà không cần di chuyển chân đế, hữu ích khi sử dụng thiết bị chụp X-quang C-arm.
  • Điều chỉnh các đoạn mặt bàn: Nâng/hạ riêng phần đầu, lưng, chân hoặc gập khớp gối để tạo các tư thế đặc biệt như Fowler, Lithotomy,…

Các hệ thống điều chỉnh này có thể được vận hành bằng cơ chế thủy lực, điện hoặc cơ. Các bàn mổ hiện đại ngày nay hầu hết đều sử dụng hệ thống điều khiển điện tử với bàn đạp chân hoặc remote cầm tay, cho phép điều chỉnh chính xác và nhanh chóng.

Chân đế và bánh xe (Base and Casters)

Chân đế của bàn mổ phải đủ vững chắc để đảm bảo ổn định tối đa trong suốt quá trình phẫu thuật. Phần chân thường được thiết kế với trọng tâm thấp để tăng cường độ ổn định. 

Bánh xe (casters) chp phép di chuyển bàn mổ trong phòng mổ hoặc giữa các phòng ban. Bánh xe được trang bị khóa để cố định bàn mổ tại một vị trí mong muốn và hệ thống phanh trung tâm để đảm bảo an toàn tuyệt đối khi phẫu thuật. 

Phụ kiện kèm theo (Accessories)

Các thiết bị y tế phòng mổ đi kèm với bàn mổ khá đa dạng, hỗ trợ các tư thế phẫu thuật khác nhau. Một số phụ kiện tiêu biểu, bao gồm:

  • Giá đỡ cánh tay (Armboards): Giữ cố định cánh tay bệnh nhân, thường dùng cho việc truyền dịch hoặc lấy máu. 
  • Giá đỡ chân (Leg holders/ Goepel supports): Sử dụng trong các phẫu thuật phụ khoa, tiết niệu (tư thế Lithotomy).
  • Giá đỡ vai (Shoulder supports): Ngăn bệnh nhân trượt xuống khi ở tư thế Trendelenburg.
  • Đai an toàn (Safety straps): Cố định bệnh nhân vào bàn mổ, đặc biệt quan trọng khi thay đổi tư thế. 
  • Khung kéo chỉnh hình (Orthopedic traction attachments): Dành cho các phẫu thuật chỉnh hình phức tạp.
  • Dụng cụ đựng dịch (Fluid collection basins): Thu gom dịch trong quá trình phẫu thuật. 

Tùy thuộc vào thương hiệu, loại bàn mổ… sẽ có các phụ kiện đi kèm khác nhau. Nhưng tất cả đều phục vụ mục đích hỗ trợ ca mổ diễn ra thuận lợi. 

Điểm danh các chức năng bàn mổ nổi bật

Chức năng chính của bàn mổ không đơn thuần chỉ là nơi đặt bệnh nhân. Nó đóng vai trò then chốt trong việc tạo điều kiện tối ưu cho bác sĩ và đảm bảo an toàn cho bệnh nhân. 

Một số chức năng quan trọng của bàn mổ y tế, có thể kể đến như: 

1.Tạo tư thế phẫu thuật tối ưu

Đây là chức năng chính, phổ biến và quan trọng nhất của bàn mổ. Mỗi loại phẫu thuật (ổ bụng, lồng ngực, não, cột sống, chỉnh hình, phụ khoa…) đều yêu cầu một tư thế cụ thể để tạo điều kiện tốt nhất cho bác sĩ thao tác. 

Bàn Mổ Là Gì? Cấu Tạo, Chức Năng Và Phân Loại Phổ Biến

Một số tư thế phẫu thuật phổ biến, bàn mổ cần điều chỉnh - Nguồn: ABES

Sử dụng bàn mổ có khả năng điều chỉnh đa chiều, cho phép tạo ra vô số tư thế, từ nằm ngửa chuẩn (supine), nằm sấp (prone), nằm nghiêng (lateral), tư thế Lithotomy (cho phẫu thuật phụ khoa/ tiết niệu), tư thế Fowler (cho phẫu thuật đầu cổ) cho đến các tư thế phức tạp hơn cho phẫu thuật cột sống hoặc thần kinh. 

Đặc biệt, bàn mổ kết hợp cùng các loại đèn mổ để phục vụ tốt nhất quá trình điều trị cho người bệnh.

2.Đảm bảo an toàn và ổn định cho bệnh nhân

Trong suốt quá trình phẫu thuật, bệnh nhân phải được cố định an toàn trên bàn mổ, đặc biệt khi có sự thay đổi tư thế đột ngột hoặc khi sử dụng các thiết bị kéo. 

Bàn mổ được thiết kế với hệ thống khóa chắc chắn, đai an toàn và cấu trú vững chãi để hạn chế mọi sự dịch chuyển không mong muốn, giảm thiểu nguy cơ té ngã hoặc bị chấn thương. 

3.Hỗ trợ kỹ thuật hình ảnh trong mổ

Với sự phát triển của các kỹ thuật mổ xâm lấn tối thiểu và phẫu thuật có định vị hình ảnh (image-guided surgery), khả năng tương thích với các thiết bị chụp X-quang, C-arm là vô cùng cần thiết. 

Bàn Mổ Là Gì? Cấu Tạo, Chức Năng Và Phân Loại Phổ Biến

Bàn mổ với thiết kế phù hợp cho mục đích chụp X-Quang hoặc C-arm - Nguồn: ABES

Nhiều loại bàn mổ y tế được thiết kế đặc biệt với phần mặt bàn không cản quang hoặc có khả năng dịch chuyển dọc, tạo điều kiện để chụp X-quang hoặc chiếu C-arm liên tục trong khi mổ mà không di chuyển bệnh nhân. Từ đó, giúp định vị chính xác vị trí phẫu thuật và kiểm tra kết quả ngay lập tức. 

4.Dễ dàng vệ sinh và khử trùng

Môi trường phòng mổ yêu cầu mức độ vô trùng tuyệt đối. Do đó, bàn mổ phải được chế tạo từ vật liệu dễ vệ sinh, chống thấm nước và có khả năng chịu được các hóa chất khử trùng mạnh. Các khe hở và khớp nối được thiết kế tối thiểu để ngăn chặn sự tích tụ của vi khuẩn. 

Cách phân loại bàn mổ phổ biến hiện nay

Thị trường thiết bị y tế phòng mổ hiện nay rất đa dạng, với nhiều loại bàn mổ được thiết kế để phù hợp với nhu cầu và chuyên khoa khác nhau. ABES gợi ý một số cách phân loại phổ biến: 

Theo cơ chế vận hành

Bao gồm 3 loại bàn mổ chính, như sau: 

  • Bàn mổ chỉnh cơ: Sử dụng hệ thống vòng quay hoặc bánh xe để điều chỉnh các tư thế giường
  • Bàn mổ điện: Sử dụng motor điện để điều khiển mọi chức năng chính xác, nhẹ nhàng và nhanh chóng. 
  • Bàn mổ điện & thủy lực: Là loại bàn mổ kết hợp giữa việc sử dụng motor điện và hệ thống thủy lực, để điều chỉnh. 

Bàn Mổ Là Gì? Cấu Tạo, Chức Năng Và Phân Loại Phổ Biến

Phân loại một số bàn mổ phổ biến, được nhiều cơ sở y tế tin dùng - Nguồn: ABES

Tham khảo một số loại bàn mổ Hi-MEC đạt chuẩn ISO 13485, an toàn trong y tế:

Bàn mổ chỉnh cơ SB-801

Bàn mổ chỉnh điện SB-803

Bàn mổ và khám phụ khoa SB-804

Theo ứng dụng chuyên khoa

Tùy thuộc vào công năng và chuyên khoa khi sử dụng, bàn mổ có thể được phân loại theo một số loại như sau: 

  • Bàn mổ đa năng (General Surgical Tables)
  • Bàn mổ chỉnh hình (Orthopedic Operating Tables)
  • Bàn mổ cột sống, thần kinh (Spine/Neurology Operating Tables)
  • Bàn mổ phụ khoa, tiết niệu (Gynecological/Urological Operating Tables)
  • Bàn mổ mắt, tai mũi họng (Ophthalmology/ENT Operating Tables)
  • Bàn mổ Bariatric (Bariatric Operating Tables)
  • Bàn mổ di động (Mobile Operating Tables)
  • Bàn mổ cố định (Fixed Operating Tables)

Lựa chọn bàn mổ & yếu tố cần cân nhắc

Việc lựa chọn bàn mổ phù hợp là một quyết định quan trọng đối với bất kỳ cơ sở y tế nào. Các yếu tố cần cân nhắc bao gồm: 

Bàn Mổ Là Gì? Cấu Tạo, Chức Năng Và Phân Loại Phổ Biến

Lựa chọn bàn mổ, đừng quên chú ý các yếu tố sau - Nguồn: ABES

  1. Loại hình phẫu thuật chính: Xác định chuyên khoa và loại ca phẫu thuật thường xuyên được thực hiện để chọn bàn mổ đa năng hoặc chuyên khoa.
  2. Ngân sách: Thiết bị bàn mổ có giá thành rất đa dạng, từ các mẫu cơ bản đến các hệ thống cao cấp.
  3. Khả năng chịu tải trọng: Quan trọng đối với các bệnh viện có số lượng lớn bệnh nhân béo phì.
  4. Tính năng điều chỉnh: Mức độ linh hoạt và các tính năng điều chỉnh (nâng hạ, nghiêng, dịch chuyển) có đáp ứng được nhu cầu phẫu thuật không.
  5. Khả năng tương thích hình ảnh: Nếu thường xuyên sử dụng C-arm hoặc X-quang trong mổ, cần chọn bàn mổ không cản quang.
  6. Vật liệu và khả năng vệ sinh: Đảm bảo dễ dàng vệ sinh, khử trùng và bền vững trong môi trường phòng mổ.
  7. Độ tin cậy và thương hiệu: Chọn các nhà cung cấp uy tín, có chế độ bảo hành và hậu mãi tốt.
  8. Phụ kiện đi kèm: Đảm bảo có đầy đủ các phụ kiện cần thiết cho các loại tư thế phẫu thuật khác nhau.

Mua bàn mổ tại TPHCM & lời khuyên dành cho các cơ sở y tế

Nếu bạn đang tìm kiếm mua bàn mổ tại TPHCM, có một số điểm cần lưu ý để đảm bảo lựa chọn được sản phẩm chất lượng và phù hợp:

  • Tìm kiếm nhà cung cấp uy tín: Ưu tiên các công ty nhập khẩu và phân phối thiết bị y tế có kinh nghiệm, được cấp phép và có uy tín trên thị trường. Họ thường cung cấp sản phẩm từ các thương hiệu nổi tiếng thế giới.
  • Yêu cầu báo giá chi tiết: Báo giá nên bao gồm giá sản phẩm, phụ kiện, chi phí vận chuyển, lắp đặt và bảo hành.
  • Tham khảo tư vấn chuyên môn: Đừng ngần ngại yêu cầu nhà cung cấp tư vấn về các loại bàn mổ phù hợp với nhu cầu và ngân sách của bạn.
  • Kiểm tra chứng từ, nguồn gốc: Đảm bảo sản phẩm có đầy đủ giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ (CO, CQ), chứng nhận chất lượng và tiêu chuẩn y tế quốc tế (CE, ISO).
  • Chính sách bảo hành và bảo trì: Đây là yếu tố cực kỳ quan trọng. Một thiết bị y tế phòng mổ phức tạp như bàn mổ cần được bảo hành dài hạn và có dịch vụ bảo trì định kỳ để đảm bảo hoạt động ổn định và an toàn.
  • Thử nghiệm thực tế (nếu có thể): Nếu có cơ hội, hãy đến showroom hoặc cơ sở y tế đã lắp đặt sản phẩm để xem xét và thử nghiệm trực tiếp.

--

Liên hệ Hotline ABES Việt Nam để được tư vấn chi tiết và lựa chọn được loại bàn mổ Hi-MEC phù hợp với yêu cầu sử dụng!
 

← Bài trước Bài sau →